သခင္ျမ

သခင္ျမ

(၁၈၉၇ - ၁၉၄၇)

၁၈၉၇ - ေအာက္တိုဘာ ၇၊ ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ျပည္ခ႐ိုင္၊ ထုံးဘိုၿမိဳ႕တြင္ အဖ သစ္ကုန္သည္ ဦးဘိုးခြ်န္၊ အမိ ေဒၚသက္လယ္တုိ႔မွ ေမြးဖြားသည္။ ငယ္နည္မွာ ေမာင္ျမေ႐ႊ။

၁၉၁၂ - သာယာဝတီ ေအဘီအမ္ေက်ာင္းတြင္ ၈ တန္းမွ ၁၀ တန္းထိ၊ ၇ တန္းကို စေကာလားရွစ္ျဖင့္ ေအာင္ျမင္။

၁၉၁၂ - ရန္ကုန္ဘက္ပတစ္ေက်ာင္း ၈ န္းမွ ၁၀ တန္း ၁၉၁၅ အထိ အပညာသင္။

၁၉၁၆ - ျမန္မာျပည္တြင္ ပထမဆုံးေက်ာင္းသားမ်ားအသင့္ျဖစ္သည့္ ၾကည့္ျမင္တိုင္ စတူးဒင့္ယူနီယံကလပ္ (Students' Union Club) ကို စတင္တည္ေထာင္ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့။

၁၉၁၈ - ရန္ကုန္ေကာလိပ္ႏွင့္ ကာလကတၱား ယူနီဘာစီတီမွ အိုင္အက္စီ ဓာတုေဗဒ ဂုဏ္းထူးျဖင့္ေအာင္ျမင္။

၁၉၂၀ - ဒီဇင္ဘာ၊ ရန္ကုန္ေကာလိပ္သပိတ္ေမွာက္ေကာင္စီ အဖြဲ႕ဝင္။

၁၉၂၁ - ဧၿပီ ၈၊ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ားဆိုင္ရာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေကာ္မတီတြင္ တြဲဖက္အက်ဳိးေဆာင္အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့။

၁၉၂၂ - ၾကည့္ျမင္တိုင္ အမ်ဳိးသားေနရ်င္နယ္ေက်ာင္းတြင္ အထက္တန္းျပဆရာအျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့။

၁၉၂၃ - အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ား အစိုးရအေထာက္အပံ့ယူသည္ကို မေက်နပ္၍ အမ်ဳိးသားပညာေရးေကာင္စီမွ ထြက္ခဲ့။

၁၉၂၄ - ဒီဇင္ဘာ ၁၁၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ဘီအက္စီဓာတုေဗဒျဖင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့။

၁၉၂၅ - ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္းႀကီးတြင္ ပထမဆုံးေသာ သိပၸံဘာသာျပ ဆရာအျဖစ္တာဝန္ယူခဲ့။

၁၉၂၆ - မတ္လတြင္ ေခၚခင္ညြန္႔ႏွင့္ လက္ထပ္။

၁၉၂၇ - အီဘယ္(လ္)ဝတ္လုံ စာေမးပြဲေအာင္ျမင္ခဲ့။

၁၉၂၈ - ယာသာဝတီသုိ႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ၿပီး ဝတ္လုံဘဝအျဖစ္ စတင္အသက္ေမြး။

၁၉၃၀ - ဆရာစံအေရးေတာ္ပုံမွ ေပါက္ဖြားေသာ အမႈမ်ားတြင္ ေနာက္လိုက္ငယ္သား သူပုန္မ်ားအတြက္ ေရွ႕ေနလိုက္ခဲ့။

၁၉၃၁ - သာယာဝတီကင္းေထာက္အဖြဲ႕တြင္ စေကာက္ ေကာ္မရွင္နာျဖစ္ခဲ့။

၁၉၃၆ - ဇြန္ ၂၇၊ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးႀကီး၏ ႏုိင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ညီလာခံသုိ႔ တက္ေရာက္ၿပီး ' သခင္ျမ ' ျဖစ္လာခဲ့။ ဇူလိုင္ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး၏ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္း အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕တြင္ ဒုတိယဥကၠ႒အျဖစ္တာဝန္ယူခဲ့။

၁၉၃၇ - သာယာဝတီေတာင္ပိုင္း မဲဆႏၵနယ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ သခင္အမတ္ေလာင္းအျဖစ္ အေရြးခံရ၊ ပထမလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ ဘုရင္ခံ မိန္႔ခြန္းကို မေက်နပ္သျဖင့္ ထိုင္ကာ ဆႏၵျပသည့္အျပင္ လြတ္ေတာ္တြင္ ဗမာစကားေျပာ၍ အဆိုသြင္းသည္ကို ဗမာစကားေျပာရေရးကို တိုက္ခဲ့၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ လစာကိုလည္း မယူခဲ့။

၁၉၃၈ - မတ္ ၂၂၊ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးညီလာခံတြင္ အမႈေဆာင္ျဖစ္ခဲ့။ ဧၿပီ ၈၊ ပထမအႀကိမ္ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေရနံေျမအစည္းအ႐ုံး၊ ညီလာခံႀကီးတြင္ ' အလုပ္သမားတိုက္ပြဲႏွင့္  ဇြဲ' အေၾကာင္း ေဟာေျပာ။

၁၉၃၈ - ႏိုင္ဝင္ဘာလ ၂၀၊ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း၏ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး အမႈေဆာင္အဖြဲ႕တြင္ စာရင္းစစ္ တာဝန္ယူခဲ့။ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၊ ေက်ာင္းသားအေရးေတာ္ပုံတြင္ အဂၤလိပ္အစိုးရကို မေက်နပ္ အမတ္အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္ခဲ့။

၁၉၃၉ - ဇန္နဝါရီ ၉၊ ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေတာင္သူလယ္သမား အစည္းအ႐ုံး ဥကၠ႒။ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၆၊ ၾကားေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သာယာဝတီေတာင္ပိုင္းအမတ္အျဖစ္ ျပန္လည္အေရြးခံရ။ ဧၿပီ ၇၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း၏ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး စတုတၳအႀကိမ္ ညီလာခံတြင္ အမႈေဆာင္။ စက္တင္ဘာ ၂၇၊ ေရနံေျမသပိတ္စုံစမ္းေရးေကာ္မတီတြင္ အဖြဲ႕ဝင္။ ေအာက္တိုဘာ ၁၊ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းတြင္ တုိ႔ဗမာအစည္း႐ုံးအမႈေဆာင္။

၁၉၄၀ - ၾသဂုတ္ ၈၊ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္လွၿမိဳင္တို႔ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ျပည္အကူအညီရွာေဖြခရီးထြက္ႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးကူညီခဲ့ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့။

၁၉၄၁ - မတ္ ၁၄၊ ပဲခူးၿမိဳ႕ ေ႐ႊေမာ္ေဓာေစတီေျခရင္း၌ က်င္းပေသာ စတုတၳအႀကိမ္ ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေတာင္သူလယ္သမားအစည္းအ႐ုံးတြင္ သဘာပတိအျဖစ္ေဆာင္ရြက္။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕၌ ျပဳလုပ္ေသာ ရခိုင္အမ်ဳိးသားညီလာခံသဘင္၌ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္တက္ေရာက္။

၁၉၄၂ - ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၆၊ သံျဖဴဇရပ္တြင္ ဗိုလ္ေတဇ၊ သခင္ထြန္းအုပ္၊ ဗိုလ္လက်္ာ၊ ကိုလွေမာင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့။ ဇြန္ ၄၊ 'ဗမာျပည္ ယာယီဗဟိုအစိုးရ' အဖြဲ႕တြင္ ဒုတိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တာဝန္ယူ။

၁၉၄၃ - မတ္၊ ဂ်ပန္အစိုးရ၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ဂ်ပန္ျပည္သုိ႔ ထြက္ခြာရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့။ ေမ ၈၊ ဂ်ပန္အာဏာပိုင္တို႔၏ ' ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး စီစဥ္မႈ' အဖြဲ႕တြင္ အဖြဲ႕ဝင္။ ၾသဂုတ္ ၁၊ ဂ်ပန္ေပးေသာ လြတ္လပ္သည့္ ဗမာျပည္ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္တြင္ ဒုတိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။

၁၉၄၄ - ၾသဂုတ္၊ ဂ်ပန္ကို ျပန္လည္ေတာ္လွန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္တို႔ ပူးေပါင္း၍ ဖက္ဆစ္တိုက္ဖ်က္ေရး ျပည့္သူ႔အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဖတပ) ဖြဲ႕စည္းရာတြင္ ျပည့္သူ႔အေရးေတာ္ပုံပါတီမွ ဦးေဆာင္ပါဝင္ခဲ့။

၁၉၄၅ - မတ္ ၂၇၊ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ဂ်ပန္ကိုအယုံသြင္းရန္။ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္းခံရေသာ ဂ်ပန္လက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရး ေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္မ်ား ေပးအပ္ျခင္းခံရ။ စက္တင္ဘာ ၁၊ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပုံပါတီကို 'ျမန္မာျပည္ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ'ဟု ေျပာင္းလႊဲဖြဲ႕စည္းခဲ့ရာတြင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့။

၁၉၄၆ - မတ္ ၄၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနကို စုံစမ္းေလ့လာရန္ ခရီးထြက္။ ဇြန္ ၆၊ ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဦးဘေဘ၊ ေပ်ာ္ဘြယ္ဦးျမ၊ မန္းဘခိုင္တုိ႔ႏွင့္အတူ ဘုရင္ခံ ဆာေဒၚမန္စမစ္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္အေျခအေနကို ေတြ႔ဆုံးေဆြးေႏြးခဲ့။ ဇူလိုင္၊ သခင္ခ်စ္ေမာင္ ' လယ္သမားကို ဘာထင္သလဲ ' စာအုပ္မွာ နိဒါန္းေရး။ စက္တင္ဘာ ၂၁၊ ကန္ေတာ္မင္းပန္းၿခံမွာ က်င္းပေသာ အလုပ္သမားထုႀကီး၏ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္း ကန္႔ကြက္ပြဲႀကီးတြင္ သဘာပတိအျဖစ္ေဆာင္ရြက္။ စက္တင္ဘာ ၂၆၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္ (အမ်ဳိးသားယာယီအစိုးရ) တြင္ ျပည္ထဲေရးႏွင့္ တရားေရးဝန္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္ယူ။

၁၉၄၇ - ဇန္နဝါရီ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ လန္ဒန္သြားမည့္ ျမန္မာ့ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တြင္ ပါဝင္ခဲ့။ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၃၊ ၾကားျဖတ္ယာယီအစိုးရအဖြဲ႕ကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းရာတြင္ ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး။ ဇြန္၊ ပထမအႀကိမ္ တိုင္းျပျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္ ယာယီသဘာပတိ။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အေျခခံဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ ဥပေဒေရးဆြဲေရး ေကာ္မတီဝင္။ ဇူလိုင္ ၁၉၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ အျခားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ ဂဠဳန္ဦးေစာႏွင့္ မသမာသူတို႔၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ နံနက္ ၁၀ နာရီ ၃၇ မီနစ္တြင္ အသက္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရသည္။

ေအာင္ျမင္ဦး (မႏၱေလး)

စာကိုး

၁။ ခ်စ္ေမာင္၊ သခင္၊ ဝိဓူရ "အမ်ဳိးသားအာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး သခင္ျမ"

၂။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးသမိုင္းျပဳစုေရးအဖြဲ႕ "တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး" (ပထမတြဲ+ ဒုတိယတြဲ)။ ရန္ကုန္၊ စာေပဗိမာန္၊ ၁၉၇၆။

၃။ ဖိုးေအာင္ေလး " ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ ရက္စဥ္သမုိင္း" ရန္ကုန္၊ စာေပဗိမာန္၊ ၂၀၀၄။

၄။ အာဇာနည္ေန႔ အထူးထုတ္ စာေစာင္မ်ား၊ သတင္းစာမ်ား၊ ဂ်ာနယ္မ်ား၊ မဂၢဇင္းမ်ား။

ျမန္မာသစ္ရသစုံ မဂၢဇင္းမွ ကူးယူသည္။